Motor içinde yanma sonu yüksek oranda bir kirli gaz oluşur. Oluşan bu gazlar otomobil içindeki farklı sistemler ile egzoza yönlendirilir ve dışarıya atılır. Tabi, yanan gaz direk dışarıya atılmıyor. Bunu mümkün olduğunca minimize etmek zorundasınız. Katalizör de bu minimize görevini üstlenir. Katalizörler egzozdan çıkan dumanın içinde olan zararlı konumdaki yanmamış hidrokarbonları (HC), Karbonmonoksiti (CO), Nitro oksitleri (NOx) içindeki kimyasallar vasıtası ile tepkimeye sokar ve bu gazları zararsız hale getirirler.

Bunu neden yapıyoruz diye düşünebilirsiniz. Tamamen doğa için. Tüm ülkeler otomotiv üreticilerine belirli değerler verir. Dışarıya atmış olduğunuz x değerinden yüksek olamaz diye. Aksi durumda araçların satışlarına ve trafiğe çıkışlarına izin vermeyecektir. Otomotiv üreticileri de bu değerlere ulaşabilmek adına farklı çalışmalar içine girerler. Hatta Volkswagen firması bildiğiniz gibi bu konu yüzünden yüklü bir miktarda ceza yedi. Ceza konusu tamamen bu madde ile ilgili. Yanmış gazların oranlarını düşürmek yerine yazılımla manipüle ettiler. Yani çıkan gazların oranı daha yüksek iken bunu yazılımsal bir yöntem ile daha düşük gösterdiler. Bu yaptıkları ortaya çıkınca da yüklü bir miktarda ceza yediler, hatta trafiğe çıkan araçlarını geri çağırarak güncellemeler yaptılar. Üreticiler bu değerleri yakalamak için   Euro 4, Euro 5, Euro 6 gibi güncellemeler yaparlar. Hatta son dönemlerde sıfır atıklı elektrikli araçlar bile çıktı, günümüz artık buna uzanıyor.

Tüm bu atılan gazların ölçümlerinin kontrolü de devletimiz tarafından yapılmaktadır. Sıfır aracınız da 3. Yıl sonunda daha sonra da her iki yılda bir gitmiş olduğumuz Egzoz Emisyon ölçümlerinde dışarı atılan yanmış gazların ölçümü yapılır. Bu ölçümün sonucuna göre de eğer aracınız uygun değerler aralığında ise size emisyon pulu verilir. Eğer yüksek ise ne olacak? Pulu alamayacaksınız. Aracınız da bir arıza olabilir. Bu arızada akla gelen ilk parçalarda katalizördür. Peki ne gibi bir arıza olabilir. Emisyon kontrolüne gitmeden bozulduğunu anlayamaz mıyız? Katalizörün arıza belirtileri nasıl oluyor?

Katalizörün kimyasal terimi aynen şu şekilde; “kendisi değişmeksizin, kimyasal bir tepkimeyi sağlayan ya da tepkimenin hızının değişmesine yol açan madde.”

Yanma işleminin sonucunda oluşan kirli gazı devlet kanunları çerçevesinde minimize etmemiz gerekli. Bu işlemi aracımızın nadide parçası katalitik konvektörler ile gerçekleştiriyoruz. Katalizör de bu parçanın iç kısmında bulunan kimyasalların genel ismidir. Rodyum, Platin ve Palladyumdan oluşmaktadır. Bu üçlü karışımın oluşturmuş olduğu genel tepkimenin adı da katalizör olarak geçer. Fakat o kadar genellemiştir ki halk arasında parçanın tamamı katalizör olarak adlandırılmıştır.Eğer katalitik konvektörde bir arıza var ise bunu aracınızın gösterge panelinden de anlayabilirsiniz. Otomobiliniz oksijen sondası denilen parça vasıtası ile katalizöre giren ve çıkan havanın oksijen değerlerini gözlemler. Sensorun birisi sistemin girişinde yer alır ve giren gazı hava yakıt karışım oranını gözlemler. Diğeri ise çıkış bölgesinde yer alır ve atılan gazın değerini ölçümler. Ölçtüğü bu değerlerde aracınız üzerindeki elektronik beyinler tarafından değerlendirilir ve bir olumsuzluk söz konusu ise gösterge panelinde arıza ışığını yakarak müdahale edilmesi gerektiğini bildirir.
Arızalardan birisi seramiklerin kırılması ya da çatlaması birisi de katalizörün tıkanması.